‘Aan de lunchtafel met’ is een nieuwe rubriek die wij in 2021 starten. Omwille van de huidige situatie en beperkingen blijft het momenteel nog even bij 'in home office van...' maar het idee blijft hetzelfde. In deze rubriek kruipen we iedere maand met een TRILUX collega om de digitale tafel en vragen hem óf haar het spreekwoordelijke hemd van het lijf over een specifiek onderwerp. We trappen af met Martin Zuurveld, projectadviseur bij TRILUX en aanjager plus liefhebber van HCL, Human Centric Lighting.

Martin, voordat we beginnen. Wil je wat over jezelf vertellen en jouw achtergrond binnen TRILUX met ons delen?
Martin: “Natuurlijk! Ik werk inmiddels al ruim 20 jaar bij TRILUX. Als rayonmanager voor Noord Oost Nederland ben ik hier komen werken en heb ik in de loop der jaren vele mooie lichtprojecten mogen oppakken. Ook heb ik mij gericht op andere lichtzaken, waaronder HCL en het geven van gastcolleges op diverse hogescholen. Het ontdekken van hetgeen licht met de mens en onze gezondheid doet, houd mij bij de tijd”.

HCL is inmiddels al een heel bekende term in de verlichtingsbranche. Wat maakt de invloed van licht op ons brein zo belangrijk?
“Heb je even?”, zegt Martin lachend. Hij vervolgt: “Door mijn interesse heb ik er in de loop der jaren heel veel informatie over verzameld. Kort gezegd staan wij onder invloed van de zon. De zon bepaalt of er leven is op aarde en wanneer het natuurlijke licht brand. Daardoor zijn we overdag actief en slapen we ’s nachts. Onze interne, ook wel bekend als biologische, klok zorgt ervoor dat we leven in een 24 uurs ritme. Een ritme waarbinnen we aldoor ‘op tijd’ worden gezet door het zonlicht”.

Wat gebeurt er dan als de zon niet schijnt, zoals op een winterse dag?
“Iedere dag dat de zon schijnt, wordt onze klok gereset door het daglicht. Als mens kun je daardoor lichamelijk allerlei klachten krijgen als jij de zon niet dagelijks ziet. Als je ’s nachts werkt of overdag niet of onvoldoende buitenkomt bijvoorbeeld”, legt Martin uit. Op een winterse, grauwe regendag lijkt het buitenlicht onvoldoende. Toch is het dan buiten nog altijd lichter dan op een kantoor met kunstlicht. “En al helemaal op je thuiswerkplek, zoals velen van ons er nu bij zitten.”

Is dat dan niet schadelijk voor onze gezondheid?
Martin: “Helaas wel. Als we onvoldoende licht ontvangen, ontstaan er lichamelijke klachten. Denk maar eens aan een winterdepressie of gebrek aan vitamine D. Ook slaapritme stoornissen en concentratie problemen kunnen hierdoor ontstaan”. Natuurlijk zijn er oplossingen zoals lichttherapie, al is het veel beter onze hersenen te sturen. Zodra het donker wordt komt er in ieders lichaam melatonine vrij. Door dit hormoon weet jouw lijf dat je moet gaan slapen. Het cortisol wat ontstaat als het ’s morgens weer licht wordt, zorgt ervoor dat je wakker wordt. Door elke dag voldoende licht op te nemen, naar buiten te gaan of op een werkplek te werken met voldoende daglicht, activeren onze hersenen deze hormonen. “Een thuiswerkplek heeft vaak een lichthoeveelheid van 100 tot 200 lux. Wanneer je op een zonnige dag buiten loopt ontvangen je hersenen 100.000 lux. Een gigantisch verschil dus! Snap je nu waarom je lichaam zo naar zonlicht hunkert, bij de eerste voorjaarszon?”

Martin Zuurveld tijdens één van zijn vele presentaties over het onderwerp HCL

Kunnen we dan concluderen dat het thuiswerken een slechte invloed heeft op onze gezondheid?
“Ik vind wel dat je dat mag stellen, ja”, zeg Martin. “Natuurlijk willen we er alles aan doen om zoveel mogelijk bij te dragen aan het terugdringen van het Coronavirus. Werkgevers bieden computerschermen, bureaus en bureaustoelen voor thuis aan. Maar aan verlichting wordt helaas niet gedacht. Onvoldoende licht is niet alleen van invloed op onze gezondheid, maar zorgt er ook voor dat we slaperig of sloom worden en fouten gaan maken. Hij vervolgt: “In een bouwvergunning staat niet voor niets dat een werkplek aan of in de buurt van het raam moet zijn. Of wat dacht je van de Europese normen, waardoor iedere werkplek minimaal 500 lux moet bedragen?”

Wat kunnen we eraan doen om toch voldoende licht te ontvangen, zolang we nog thuiswerken?
Martin: “In ieder geval met een kritisch oog naar je eigen werkplek kijken. Zit je (vlak)bij het raam of kun je daar naar toe verhuizen? Dan ben je al een stap voor. Is dat niet mogelijk? Dan is de Bicult LED van TRILUX een prachtige uitkomst”. Dit armatuur houdt rekening met de tijdzone waarin jij werkt en zorgt ervoor dat je minimaal 500 lux op jouw werkvlak haalt. Bovendien regelt hij ook de kleur van het licht. Het zonlicht verandert door de dag heen in kleur. Overdag zitten er meer blauw tinten in ons licht en ’s avonds meer rood. “Vooral het blauwe licht is heel effectief om melatonine te onderdrukken en cortisol te stimuleren. Zo ben en blijf je overdag lekker actief, kun je gefocust nadenken en fysieke prestaties leveren”, legt Martin uit.

Kunnen we licht dan zien als medicijnen?
“Oh, absoluut! Het zorgt ervoor dat we blij en vrolijk blijven. Gelukkig wordt HCL sinds de overstap naar LED in meer toepassingen opgenomen. Omdat de LEDs klein zijn, kunnen we zowel het blauwe als rode licht verwerken in armaturen. In het TL tijdperk was dit niet mogelijk, dan hadden we dubbele armaturen moeten ophangen. Dat werd te kostbaar. Ook de computer regelingen die hierbij komen kijken zijn in factor 10 goedkoper geworden. Gecombineerd met alle informatie over het soort licht, de intensiteit en tijdsduur die we het nodig hebben, zorgt dit ervoor dat het makkelijker toepasbaar is”.

Is dat dan de oplossing, iedereen een Bicult LED armatuur laten aanschaffen?
Martin lacht: “Bicult biedt alles wat mijn verlichtingshart begeert, dus dat raad ik zeker aan”. TRILUX heeft Human Centric Lighting al veel mogen toepassen in de zorg, bijvoorbeeld voor gesloten afdelingen voor dementerende cliënten. Zij komen helaas niet meer buiten, omdat er onvoldoende personeelskracht is voor begeleiding. Om toch de biologische klok gelijk te zetten is HCL de uitkomst. “Hiermee hebben we al mooie resultaten geboekt, zoals het verminderen van het voorschrijven van slaapmedicatie of het ’s nachts dwalen over gangen. Daardoor is er minder personeel nodig. Een economische prikkel, die ervoor zorgt dat organisaties hierin willen investeren. Er hangt immers nog best een prijskaartje aan HCL”, aldus Martin.

Is er dan geen goedkoper alternatief?
Martin: “Een staand armatuur naast je bureau die 600-700 lux in 4000 Kelvin geeft is al een hele winst ten opzichte van de huidige (thuis) werksituatie van velen van ons. Toch zou ik heel graag willen dat men inziet dat we behoefte hebben aan licht om gelukkig, fit en gezond te zijn. De Bicult is een investering, maar vooral één in jezelf!”.

We hopen u door ons interview met Martin te hebben geïnspireerd. Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen over HCL? Neem dan gerust contact op met Martin Zuurveld via martin.zuurveld@trilux.nl of 0651402301. Hij staat u graag te woord!