Dortmund realiseert momenteel het grootste straatverlichtingsproject van Duitsland. In totaal worden er in de komende jaren ruim 30.000 lichtpunten omgebouwd naar led. Met behulp van radiosignalen zijn alle armaturen verbonden in een lichtmanagementsysteem. De metropool in het Ruhrgebied zet daarmee een nieuwe stap in de richting van 'Smart City'. De stad Dortmund als opdrachtgever, het StraBelDo-consortium bestaande uit DEW21 en SPIE SAG, verantwoordelijk voor de renovatie, bediening en het onderhoud, en TRILUX als technologiepartner voor de LED-straatarmaturen en TVILIGHT voor het lichtmanagement, maken allemaal een positieve tussentijdse balans op.

Flexibiliteit

Het projectteam staat voor grote uitdagingen: alle 30.000 lichtpunten in Dortmund moeten in de toekomst individueel worden aangestuurd en geschakeld. Met behulp van monitoring kan de technische staat van de afzonderlijke systemen realtime worden gecontroleerd. Aanvullend zijn alle armaturen uitgerust met vermogensbeperking die zijn werk doet tijdens de nachtelijke uren. Ook ‘meelopend’ licht zal in de toekomst in sommige delen in Dortmund operatief zijn.

"Al met al zal het licht in Dortmund in de toekomst controleer- en beheersbaar zijn. Dat zorgt voor een ongekende flexibiliteit", meldt projectmanager Jan Wiesemann van  verlichtingsspecialist TRILUX. Meinolf Plug, specialistisch straatverlichting van het civiele ingenieursbureau in Dortmund, geeft concrete voorbeelden: "Met dit systeem kunnen we straks de politie bij evenementen in staat stellen om de lichtsterke van de verlichting naar behoefte aan te passen. Bovendien kan een intelligente lichtregeling worden gebruikt om de omvang van donkere ruimtes te verminderen – bijvoorbeeld met ‘meelopend’ licht - om de veiligheidsbehoefte van het publiek te versterken.”

Slim licht

De prestaties van de complete installatie zijn ook op andere gebieden zichtbaar. Zo werd bijvoorbeeld het complete kadaster van de straatverlichting in Dortmund gekoppeld aan het lichtmanagementsysteem (LMS) van TVILIGHT. Samen met monitoring zorgt dit voor een ongekende mate van transparantie voor de exploitant van de installatie. Zo ziet slim licht er in de toekomst uit! Tot nu toe zijn er meer dan 23.000 lichtpunten omgezet. Alle systemen werken zonder problemen en hebben de gewenste LMS-functies.


Dit omvat de lampstatus (aan/uit), de status van de radioverbinding, de systeemverbinding met de lichtpuntdatabase, de foutenanalyse, de bewaking van de verbruiksgegevens en de storingsmelding (24/7). Bovendien kunnen individuele lichtprofielen op ieder moment online worden gecontroleerd en aangepast. Net zo belangrijk: het behoud van ontwikkelingsperspectieven. De experts van TVILIGHT hebben het systeem daarom volledig afgestemd op de "toekomst" om verdere softwarefuncties te kunnen ontwikkelen.


Maar vandaag de dag zorgt de renovatie al voor volledige tevredenheid. “Aan alle eisen van dit grote, ambitieuze en vooral zeer complexe renovatieproject wordt ruimschoots voldaan. Het partnerschap en de oplossingsgerichte samenwerking is één van de succesfactoren",  aldus David Obenaus van DEW21, consortiumpartner bij StraBelDo. Een uitspraak die de stad, TVILIGHT en TRILUX volledig onderschrijven. "We zullen volledig voldoen aan de eisen die gesteld zijn aan de renovatiemaatregelen", voegt Meinolf Pflug toe.

Interesse van andere gemeenten

Jan Wiesemann van TRILUX is duidelijk: "met de realisatie van dit unieke project slaan wij nieuwe wegen in. Er stonden ons overal technische uitdagingen te wachten. Dit was vooral te wijten aan kabelinfrastructuur en de schakelpunten, die geen eigendom zijn van de stad en dus niet kunnen worden gebruikt om de straatverlichting op lange termijn te regelen. Radio-oplossingen bleken het beste alternatief.”

"Ik kan het lichtconcept waarop de systemen voor Dortmund gebaseerd zijn, van harte aanbevelen aan andere steden", zegt David Obenaus van DEW21. “Nadat we de technische uitdagingen aan het begin van dit unieke project gezamenlijk onder de knie kregen, sta ik volledig achter dit project. De eerste grote steden, ook uit de buurlanden, hebben al contact met mij opgenomen.” Meinolf Pflug van de stad Dortmund heeft vergelijkbaar nieuws: "mijn collega's van de lokale autoriteiten in andere steden zijn zeer geïnteresseerd in het project.

Met dit project bewijst TRILUX dat het zowel de knowhow als de capaciteiten heeft om een groot buitenverlichtingsproject als dit tot een goed einde te brengen", benadrukt Stefan Metzner, Hoofd Verkoop Buitenverlichting. “Het is geweldig om te realiseren dat alle armaturen voor dit project uitsluitend in onze fabriek in Arnsberg zijn geproduceerd. Ik ben er van overtuigd dat dit project in Dortmund verlichtingsmanagementsystemen op de kaart zal zetten en een doorbraak zal bewerkstelligen in het intelligent maken van straatverlichting. Dortmund laat zien hoe voordelig een lichtmanagementsysteem is. Dit zal ook andere gemeenten overtuigen en de technologie zal de nieuwe standaard worden."

Dortmunds wensen, Dortmunds doelen

Met dit project, waarbij 30.000 lichtpunten werden gerenoveerd, realiseert Dortmund een aantal belangrijke doelen. Hier enkele voorbeelden:

Armaturen en masten die respectievelijk 30 en 50 jaar oud zijn: Met dit project wil Dortmund de investeringsachterstand in straatverlichting wegwerken. Als lokale overheid is het natuurlijk zaak om te voldoen aan de minimum eisen op het gebied van licht en verkeersveiligheid. Er wordt ook een aanzienlijke vermindering van de kosten en de CO2-uitstoot verwacht door de verhoogde efficiëntie van de nieuwe systemen. Moderne LED-armaturen en lichtmanagementsystemen leveren hier een doorslaggevende bijdrage. Verdere voordelen: minder onderhoud, minder storingen.


Een uitgesproken wens van de gemeenteraad van Dortmund was ook dat er meer innovaties zouden worden gebruikt. Ze vervangen bijvoorbeeld verouderde aansturingstechnologie. En last but not least: de straatverlichting moet worden geïntegreerd in het succesvolle Smart City-project. Dit heeft een speciale status in de stad.

Deze doelstelling werd voorafgegaan door een intensieve plannings- en aanbestedingsfase. Het begon met een marktverkenningsprocedure. Verschillende grote armatuurfabrikanten zoals TRILUX werden gevraagd om informatie te verstrekken over nieuwe lichttechnologieën en ook om visionaire perspectieven te bieden. De fabrikanten van lichtmanagementsystemen (LMS) en de grote assemblagebedrijven in Duitsland kregen ook de gelegenheid om hun knowhow te presenteren aan een interdisciplinair panel van deskundigen. "Dit marktverkenningsproces vormde de basis voor de specificaties van de nieuwe verlichtingssystemen in Dortmund", besluit Meinolf Pflug.

Kort & bondig

Project
Renovatie straatverlichting

Opdrachtgever
Gemeente Dortmund

Uitvoerder
Consortium StraBelDo (DEW21 en SPIE SAG)

Technologie partners
TRILUX (LED-straatverlichting)
TVILIGHT (Lichtmanagement)

TRILUX-armaturen
ViaCon 80 LED
ViaCon 110 LED
Paddenstœlarmatuur 9851 LED