Kan UV-C-straling virussen en bacteriën doden? Deze vraag is in het verleden meermaals gesteld. Maar sinds Covid-19 is de urgentie omtrent een onderbouwd antwoord op deze vraag groter dan ooit. Wetenschappelijk bewijs toont aan: ja, het werkt. Maar vervolgonderzoek naar de gevaren voor de gezondheid door kiemdodende UV-straling (GUV) toont aan dat er risico’s bestaan. Een position paper van de International Commission on Illumination (CIE) vat de huidige stand van het onderzoek samen, toont toepassingsscenario's en risico's en raadt - aan de hand van de gepubliceerde resultaten - het gebruik van UV-C-apparaten waarbij mensen direct aan de straling worden blootgesteld af. Als Duitse marktleider voor technische verlichting biedt TRILUX momenteel derhalve geen kiemdodende UV-C-apparaten aan, maar evalueren wij de ontwikkeling van luchtzuiveringsapparatuur, waaronder airconditioningsystemen in ziekenhuizen, scholen of kantoren.

De zon straalt niet alleen zichtbare straling uit - d.w.z. met een golflengte tussen 400 en 780 nanometer - maar ook straling binnen het UV-spectrum van 100 tot 400 nm. UV-straling is niet zichtbaar voor mensen, maar heeft wel een breed scala aan effecten. Onder invloed van UV-straling wordt via de huid vitamine D aangemaakt en kleurt de huid bruin. Maar er vinden ook schadelijke gezondheidseffecten plaats zoals verbranding, huidkanker en beschadiging van het netvlies in het oog. Afhankelijk van de golflengte en het fysiologische effect wordt onderscheid gemaakt tussen UV-A (400-315 nm), UV-B (315-280 nm) en UV-C (280-100 nm). Hierbij geldt: hoe korter de golflengte, hoe hoger de energie-inhoud. UV-C is derhalve de meest energetische UV-straling. Maar dat is niet het enige dat het effect van deze straling zo intensief maakt. Onder natuurlijke omstandigheden wordt UV-C-straling enigszins uitgefilterd in de atmosfeer, terwijl de langgolvige UV-A en UV-B stralen grotendeels kunnen passeren. Het probleem hierbij is dat mens en natuur door natuurlijke blootstelling aan UV-A- en UV-B-straling in de loop van de evolutie beschermende mechanismen hebben ontwikkeld tegen schade door straling in deze golflengten. Mens en dier zijn echter nog niet zodanig geëvolueerd dat zij vergelijkbare mechanismen voor UV-C hebben ontwikkeld. Hoewel het is bewezen dat UV-C een effectieve rol kan spelen bij desinfectie, zijn daarbij dus zeer strikte voorzorgsmaatregelen vereist met het oog op de gezondheid.

UV-C – STERK KIEMDODEND, MAAR VOORZICHTIGHEID IS GEBODEN

Het kiemdodende effect van UV-C-straling is goed gedocumenteerd in de wetenschappelijke literatuur. Door de coronapandemie zijn vraag en aanbod op dit gebied momenteel aanzienlijk toegenomen. Het position paper van de CIE onderstreept de effectiviteit van professionele desinfectie met UV-C; een methode die al meer dan 70 jaar met succes wordt toegepast voor bijvoorbeeld waterdesinfectie of reiniging van ventilatiesystemen. 

Tegelijkertijd waarschuwt de CIE voor het gebruik van UV-desinfectietoestellen voor handen of andere huidzones zonder medische indicatie en wijst ze nadrukkelijk op de gezondheidsrisico’s van UV-C desinfectiemethoden. Het gebruik van UV-C-straling ten behoeve van desinfectiedoeleinden moet voldoen aan strenge veiligheidsvoorschriften en de wettelijk voorgeschreven blootstellingslimieten (ICNRIP - International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection). Ondanks - of misschien wel dankzij - de hoge veiligheidseisen zijn UV-C-desinfectiesystemen een interessante markt voor TRILUX. “Met onze technologische en constructieve knowhow kunnen probleemloos passende, hoogwaardige en veilige oplossingen worden ontwikkeld. We evalueren momenteel of en in hoeverre het zinvol is om met UV-C-oplossingen een nieuw segment aan ons productassortiment toe te voegen ”, legt Dr. Sebastian Knoche - Manager Research bij het TRILUX Innovation Center - uit.